Nhà quá nóng vào mùa hè hay quá lạnh vào mùa đông đều khiến các hoạt động sinh hoạt và thư giãn trong nhà bị cản trở ít nhiều. Để sở hữu không gian sống hè mát, đông ấm và tiết kiệm thời gian, tiền bạc, công sức, các gia chủ Việt nên lưu ý đến thiết kế và lựa chọn giải pháp lâu dài ngay khi lên kế hoạch xây dựng nhà.
1. Hướng nhà
Cha ông ta đã truyền lại một kinh nghiệm xây dựng quý báu khi chọn hướng nhà: “Làm nhà hướng Nam”, vì hướng Nam và cận Nam như Đông Nam, Tây Nam là những hướng tốt đối với điều kiện khí hậu Việt Nam. Hướng nhà này đón được gió mát và nguồn sáng ổn định vào mùa hè cũng như không khí ấm áp, tránh được gió Bắc lạnh lẽo vào mùa đông.
Cách xác định hướng nhà chính xác
Trong khi đó, các hướng Tây, Tây Bắc thì thường gặp nắng gắt vào buổi chiều. Hướng Đông lại chói vào buổi sáng và phải chịu gió lạnh từ hướng Đông Bắc vào mùa đông. Hướng Bắc nằm giữa hai hướng Tây Bắc (nắng chiều) và Đông Bắc (gió lạnh) nên cũng không được coi là hướng tốt.
Tuy nhiên, dựa trên điều kiện thực tế, việc tìm một mảnh đất xây nhà hướng Nam không phải là dễ, nhất ở là các khu đô thị đông đúc, “tấc đất tấc vàng”. Các chuyên gia xây dựng khuyên rằng nếu dùng hướng chính Nam làm nguyên tắc, có thể chọn phương vị hơi nghiêng về hướng Đông hoặc hướng Tây. Nếu không có cách nào xây dựng nhà theo hướng Nam, hay nghiêng Đông, chếch Tây, vẫn có thể giải quyết bằng cách mở nhiều cửa sổ ở hướng Nam hoặc xây giếng trời, tăng thêm ánh sáng. Một giải pháp nữa là trồng nhiều cây ở hướng Bắc để giúp ngôi nhà luôn mát mẻ vào mùa hè và ấm áp trong những ngày gió lạnh.
Hướng Nam là hướng nhà lý tưởng nhất, giúp cho không gian bên trong mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông
2. Mái và tường nhà
Mái nhà và tường nhà là những bề mặt có chức năng che chắn cho ngôi nhà, thường xuyên phải tiếp xúc với nắng mưa. Bởi vậy, 2 khu vực này cần được thiết kế và tính toán kỹ càng để nhiệt độ bên trong ngôi nhà có thể tự điều hoà, điều chỉnh nhiệt độ.
Ngay từ khi lên phương án thiết kế và thi công, các gia chủ phải có sự tính toán kỹ càng, đặc biệt là những ngôi nhà hướng Tây. Mái nhà và tường nhà hướng Tây phải tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Nếu tường nhà quá mỏng mà không có lớp cách nhiệt, ngôi nhà sẽ bị hấp nhiệt và lúc nào cũng oi nóng. Giải pháp được đưa ra là sử dụng gạch block khi xây tường nhà bởi loại vật liệu này có hiệu quả cách nhiệt rất tốt. Nếu có điều kiện, gia chủ nên bố trí 2 lớp gạch, khi hoàn thiện bề mặt tường thì có thể dùng sơn cách nhiệt để công trình đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Gạch block là gạch xi măng cốt liệu được sản xuất bằng các nguyên liệu chính là đá mi, tro bay, xỉ than kết hợp với cát, xi măng, chất kết dính cường độ cao như sika…
Đối với mái nhà, các gia chủ có thể sử dụng vật liệu chống nóng như: mái ngói, gạch, tấm lợp, bông thuỷ tinh, rockwool, XPS,... Đây là những loại vật liệu phổ biến, có hiệu quả trong việc giảm nhiệt và chống nóng cho trần nhà.
3. Công năng
Với hướng nhà tiếp xúc nhiều nắng nóng và bức xạ mặt trời, các gia chủ nên bố trí những khoảng không gian phụ trợ như khoảng đệm, sân trước, hành lang, cầu thang, nhà kho,... Lý do là bởi những khoảng không gian này ít được sử dụng, có thể tránh được ánh nắng và nhiệt lượng của mặt trời.
4. Bố trí 2 cửa sổ trong 1 phòng
Trước đây, các gia chủ nghĩ rằng một phòng chỉ cần thiết kế 1 cửa sổ là đủ. Hiện nay, các bản thiết kế đã dần áp dụng việc lắp 2 cửa sổ trong cùng một phòng. Lý giải cho điều này là bởi 2 cửa sổ sẽ giúp cho luồng gió tự nhiên lưu thông hiệu quả hơn, tận dụng được ánh sáng tự nhiên, giúp căn nhà thông thoáng, mát mẻ vào mùa hè. Vào mùa đông thì chỉ cần đóng kín cửa sổ là phòng sẽ trở nên ấm áp, những ngày đông có nắng, ánh nắng sẽ chiếu vào cửa sổ để sưởi ấm căn phòng.
Việc bố trí nhiều cửa sổ trong một không gian chức năng đang dần trở nên phổ biến để lưu thông không khí hiệu quả hơn
Trên đây là 4 lưu ý trong thiết kế để giúp ngôi nhà có thể tự điều hoà, điều chỉnh nhiệt độ bên trong. Kiến Trúc & Nội Thất Smallhome hy vọng bạn đọc sẽ có được những kinh nghiệm hay ho, có thể áp dụng và tham khảo cho tổ ấm của chính mình.
